Bệnh tụ huyết trùng ở gà – biện pháp để ngăn ngừa

Bệnh tụ huyết trùng ở gà là mối đe doạ nghiêm trọng, lây lan nhanh với tỷ lệ tử vong cao. Thiệt hại kinh tế nặng nề nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Đối mặt với thách thức này, SV388 hỗ trợ tìm hiểu nguyên nhân, biện pháp phòng trị để bảo vệ đàn.

Tụ huyết trùng ở gà là bệnh như thế nào?

Tụ huyết trùng ở gà, hay còn được biết đến là bệnh toi gà, thường là một vấn đề nghiêm trọng trong chăn nuôi gia cầm, đặc biệt là vào các thời kỳ giao mùa và ở những vùng có khí hậu nóng ẩm. Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn Salmonella, nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến tỷ lệ tử vong cao, lên tới 80 đến 90% cả đàn.

Bệnh tụ huyết trùng ở gà thường có hai hình thái chính: thể nhiễm trùng huyết với thể nhiễm trùng đường ruột. Thường thì, bệnh bắt đầu xuất hiện sau 3 tuần tuổi ở đàn gà, nhưng nếu bệnh dịch xâm nhập từ bên ngoài, nó có thể lan rộng và ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi.

Việc kiểm soát bệnh đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về nguyên nhân, cách phòng trị. Đặc trưng của bệnh là viêm xuất huyết ở các mô dưới da và niêm mạc, cùng với tình trạng hoại tử gan. Gà với vịt thường là những loài gia cầm nhiễm bệnh nhiều nhất, nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể bùng phát nhanh chóng thành các ổ dịch lớn, đặc biệt là trong môi trường tự nhiên, trang trại nuôi gia cầm.

Tại sao tụ huyết trùng ở gà lại xuất hiện?

Pasteurella multocida, một vi khuẩn gram âm, là nguyên nhân chính gây bệnh tụ huyết trùng ở gà. Không có bào tử, chủng multocida, septica, gallicida, lây lan qua đường hô hấp và tiêu hóa, cũng như qua vết thương hoặc tiếp xúc trực tiếp. 

Chủng multocida là phổ biến nhất, trong khi septica, gallicida cũng có thể gây bệnh, nhưng tỉ lệ thấp hơn. Vi khuẩn xâm nhập máu, gây tụ máu cùng với viêm nhiễm. Tồn tại ở bụi, thức ăn, nước uống nếu vệ sinh kém, thức ăn ôi thiu, ẩm mốc, khi gia cầm chịu stress, tạo điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh phát triển.

Những triệu chứng xuất hiện của tụ huyết trùng

Thường thì những dấu hiệu, triệu chứng xuất hiện của bệnh tụ huyết trùng ở gà xảy ra ở ba thế: thế quá cấp tính, thể cấp tính, thể mãn tính, dưới đây sẽ là những chi tiết của những thế

Triệu chứng thể quá cấp tính 

Thể quá cấp tính, hay thể ác tính, diễn ra đột ngột, nhanh chóng, không để lại dấu hiệu rõ ràng trước đó. Gà có thể chết ngay trong tình trạng ăn uống, giãy đập và kêu “quác”, hoặc ủ rủ cao độ rồi lăn ra chết sau 1-2 giờ. Đối với gà mái, thậm chí nằm chết ngay trên ổ đẻ. Gà chết thường có da tím bầm, mũi miệng chảy nước nhờn, đôi khi có máu, và mào căng phồng.

Triệu chứng cấp tính của bệnh tụ huyết trùng ở gà

Thể cấp tính thường phổ biến ở gà, có thời gian ủ bệnh khoảng 2-3 ngày. Gà bệnh thường có sốt cao, từ 42-43 độ C, từ chối ăn, xù lông, xõa cánh, liệt chân và di chuyển chậm. Miệng có dãi nhớt đục, sùi bọt, thở khò khè, mào xanh tím do tụ máu. 

Trong quá trình bệnh, gà có thể trải qua tiêu chảy phân màu trắng, chuyển sang màu xanh sẫm kèm theo dịch nhầy. Tình trạng tử vong thường diễn ra trong 24-72 giờ, với xác tím đen do kiệt sức, ngạt thở, và tỷ lệ chết cao, đặc biệt ở gà bị liệt chân.

Thể mãn tính của bệnh

Thể mãn tính ở gà thường gây ảnh hưởng đáng kể đến kết quả chăn nuôi, thể hiện qua việc gà ăn ít, tăng FCR, tiêu thụ thức ăn nhiều hơn. Gà bị sưng phù mào yếm do tích nước, cùng với vùng hoại tử cứng lại, tồn tại suốt đời. 

Các vấn đề hô hấp như khó thở với tiếng ran ở khí quản, gầy yếu, viêm mắt và các mô cận kề, cũng như sưng khớp, què, giảm tỉ lệ cùng với sức đẻ ở gà đẻ là điểm đặc biệt. Tiêu chảy kéo dài với phân nhớt có bọt màu vàng, cùng với hoại tử mãn tính do viêm màng não, tạo ra những triệu chứng thần kinh.

Biện pháp ngăn ngừa bệnh tụ huyết trùng

Dưới đây là những biện pháp ngăn ngừa bệnh tụ huyết trùng do SV388 đã tổng hợp kiến thức:

Dùng Vaccine cho đàn gà

Nguyên tắc “phòng bệnh hơn chữa bệnh” đã được ông bà ta truyền đạt qua thời gian. Để chủ động phòng ngừa bệnh tụ huyết trùng ở gà, việc tiêm phòng vaccine định kỳ theo hướng dẫn nhà sản xuất là biện pháp tối ưu. Việc tiêm vaccine dưới da hoặc bắp thịt, đặc biệt là ưu tiên sử dụng vaccine nhũ dầu cho đàn gà giống.

Dùng thuốc bổ

Tăng cường sức đề kháng cho gà bằng cách bổ sung vitamin men tiêu hóa, kết hợp với việc trộn kháng sinh liều phòng vào thức ăn với nước uống, là chiến lược hiệu quả trong phòng tránh bệnh. 

Luôn giữ vệ sinh sạch sẽ cho chuồng gà

Pasteurella multocida phát triển nhanh trong điều kiện mưa ẩm thấp, nhưng có thể bị tiêu diệt dễ dàng dưới ánh sáng, không khí khô, và nhiệt độ trên 60 độ C. Để phòng ngừa hiệu quả, giữ chuồng trại thông thoáng, sạch sẽ, cung cấp thức ăn dinh dưỡng cùng với nước sạch. 

Duy trì nhiệt độ chuồng ổn định, tránh tình trạng quá nóng hoặc quá lạnh gây stress cho gà. Thực hiện nội quy an toàn, vệ sinh thú y chặt chẽ, đảm bảo sự sát trùng đúng cách khi tiếp xúc với gà, bảo vệ cả con người và dụng cụ trang thiết bị. 

Kết luận

Bệnh tụ huyết trùng ở gà là một vấn đề nghiêm trọng. Bài viết trên SV388 đã cung cấp đầy đủ thông tin về nguyên nhân, cách phòng, giúp bạn đọc hiểu rõ và áp dụng biện pháp phòng ngừa một cách hiệu quả.